Hình ảnh những con tàu chở hàng vượt đại dương, những đoàn xe tải nối đuôi nhau trên đường biên giới, hay những doanh nhân miệt mài đàm phán hợp đồng – tất cả đều góp phần tạo nên bức tranh muôn màu về hoạt động nhập khẩu. Vậy nhập khẩu là gì? Hoạt động nhập khẩu hàng hóa có tác dụng ra sao? Hãy cùng Wise Match tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
1. Nhập khẩu là gì?
Nhập khẩu là hoạt động mua bán hàng hóa hoặc dịch vụ từ nước ngoài vào lãnh thổ trong nước. Mục đích của nhập khẩu nhằm phục vụ cho nhu cầu trong nước hoặc tái sản xuất. Nhập khẩu có thể được thực hiện bởi các doanh nghiệp, tổ chức hoặc cá nhân được pháp luật cho phép.
Theo nghĩa hẹp, nhập khẩu chỉ bao gồm việc mua bán hàng hóa từ nước ngoài về nước ta. Với nghĩa rộng hơn, cùng với sự phát triển của kinh tế số và sự gia tăng nhu cầu tiêu dùng, tùy theo nhu cầu và quy mô mà có thể diễn ra cả nhập khẩu thương mại (hoạt động nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ để phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng hoặc sản xuất, kinh doanh trong nước), nhập khẩu hàng hóa (hoạt động nhập khẩu các loại vật phẩm hữu hình, bao gồm nguyên liệu, vật tư, thành phẩm) và nhập khẩu tại chỗ (hoạt động nhập khẩu hàng hóa trực tiếp từ nước ngoài về kho hoặc nơi tiêu dùng, sản xuất trong nước mà không qua trung gian).
Nhập khẩu khác với các hoạt động thương mại quốc tế khác như xuất khẩu và quá cảnh. Xuất khẩu là hoạt động đưa hàng hóa từ Việt Nam ra nước ngoài, trong khi quá cảnh là hoạt động vận chuyển hàng hóa qua lãnh thổ Việt Nam mà không lưu kho tại Việt Nam.
Nhập khẩu không chỉ đơn thuần là mua bán hàng hóa, mà còn là cầu nối kết nối quốc tế, mở ra cánh cửa cho những sản phẩm chất lượng cao, đa dạng chủng loại, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng trong nước.
>>> Có thể bạn quan tâm: Xuất khẩu là gì
2. Có mấy hình thức nhập khẩu?
Tùy vào quy mô, hàng hóa và cách thức mà nhập khẩu có thể được phân thành nhiều hình thức. Trong đó bạn có thể thấy được 5 hình thức phổ biến nhất, dễ dàng bắt gặp nhất, mỗi loại sẽ có ưu – nhược điểm riêng.
2.1. Nhập khẩu trực tiếp
Như một người dũng cảm bước vào thế giới rộng lớn, nhập khẩu trực tiếp mang đến cho doanh nghiệp sự tự chủ và bản lĩnh. Với hình thức này, doanh nghiệp có thể tự mình thực hiện việc nhập khẩu hàng hóa từ nước ngoài, có quyền lựa chọn nhà cung cấp, thương lượng giá cả, kiểm tra chất lượng hàng hóa và vận chuyển hàng hóa vào trong nước.
Với hoạt động này, doanh nghiệp cần phải có kiến thức về nhà phân phối, có khả năng thực hiện các thủ tục nhập khẩu và có thể gặp phải các rủi ro trong hoạt động nhập khẩu hàng hoá/ dịch vụ.
2.2. Nhập khẩu ủy thác
Đây được coi là hình thức khá phổ biến và được nhiều doanh nghiệp/ cá nhân lựa chọn bởi độ tiện lợi và đảm bảo an tâm cao nếu chọn được nhà ủy thác uy tín. Nhập khẩu ủy thác là doanh nghiệp sẽ ký hợp đồng ủy thác nhập khẩu hàng hoá cho doanh nghiệp tại nước ngoài mà vẫn được lựa chọn nhà cung cấp, thương lượng giá cả và kiểm tra chất lượng hàng hoá trong khi có thể hạn chế tối đa rủi ro trong hoạt động nhập khẩu.
2.3. Buôn bán đối lưu
Buôn bán đối lưu có thể coi là một phương thức giao thương độc đáo và mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp. Với phương thức này, doanh nghiệp không sử dụng tiền tệ để thanh toán cho hàng hóa, mà sử dụng hàng hóa để trực tiếp trao đổi với nhau, qua đó tạo mối liên hệ sâu sắc giữa xuất – nhập khẩu.
Buôn bán đối lưu giúp doanh nghiệp tiếp cận được thị trường mới và mở rộng cơ hội xuất khẩu mà không cần phải sử dụng ngoại tệ cũng như ít chịu tác động bởi biến động tỷ giá hối đoái.
2.4. Nhập khẩu gia công
Hình thức này liên quan đến việc nhập khẩu hàng hóa để gia công, chế biến hoặc lắp ráp, sau đó xuất khẩu sang nước ngoài.
Đây là cánh cửa tiềm năng cho những ai muốn tận dụng lợi thế chi phí sản xuất, sáng tạo và phát triển thương hiệu riêng.
2.5. Nhập khẩu kết hợp
Doanh nghiệp trong nước kết hợp với doanh nghiệp nước ngoài để thực hiện việc nhập khẩu hàng hóa. Doanh nghiệp Việt Nam có thể tham gia vào một hoặc nhiều khâu trong quá trình nhập khẩu, ví dụ như tìm kiếm nhà cung cấp, đàm phán giá cả, vận chuyển hàng hóa hoặc làm thủ tục hải quan.
Với hình thức này, doanh nghiệp Việt Nam có thể tận dụng ưu điểm của cả hai hình thức nhập khẩu, tiết kiệm thời gian và công sức, giảm thiểu rủi ro và mở rộng thị trường.
2.6. Nhập khẩu tạm nhập tái xuất
Nhập khẩu tạm nhập tái xuất có khả năng biến tấu nguyên liệu thành những sản phẩm hoàn thiện nhất. Doanh nghiệp nhập khẩu nguyên liệu để gia công, chế biến hoặc lắp ráp, sau đó xuất khẩu sản phẩm hoàn chỉnh. Đây là hình thức linh hoạt, tối ưu chi phí và có khả năng thu hút vốn đầu tư nước ngoài.
Xem thêm về rủi ro trong xuất nhập khẩu
3. Quy trình để tiến hành nhập khẩu?
Quy trình nhập khẩu cần phải được thực hiện đủ bước, theo đúng chính sách và luật của các quốc gia. Về cơ bản, quy trình sẽ bao gồm các bước quan trọng sau
3.1 Bước 1: Chuẩn bị
Giống như con tàu cần lên dây cót, quá trình chuẩn bị sẵn sàng trước khi nhập khẩu đóng vai trò quan trọng. Theo đó, việc chuẩn bị cần thiết nhất là tìm kiếm và lựa chọn nhà cung cấp uy tín.
- Xác định loại hàng hóa nhập khẩu: Doanh nghiệp cần xác định rõ loại hàng hóa muốn nhập khẩu, nguồn gốc xuất xứ, số lượng, giá trị,… để nghiên cứu thị trường, đánh giá tiềm năng và lựa chọn nhà cung cấp phù hợp.
- Nghiên cứu thị trường: Doanh nghiệp cần tìm hiểu thị trường trong nước và quốc tế về nhu cầu, giá cả và khả năng cạnh tranh.
- Lựa chọn nhà cung cấp: Doanh nghiệp cần tìm kiếm nhà cung cấp uy tín, có khả năng cung cấp hàng hóa chất lượng cao với giá cả cạnh tranh.
- Ký hợp đồng mua bán: Hai bên cần ký hợp đồng mua bán rõ ràng, cụ thể các điều khoản về giá cả, thanh toán, thời gian giao hàng, và quy định rõ ràng về trách nhiệm của hai bên.
3.2 Bước 2: Đàm phán và ký hợp đồng mua bán hàng hóa
Hợp đồng mua bán là văn bản pháp lý quan trọng quy định nghĩa vụ và trách nhiệm của hai bên trong hoạt động nhập khẩu.
Mỗi loại hàng hóa mang trong mình một bản sắc riêng, được phân loại theo mã HS. Căn cứ vào mã HS, doanh nghiệp cần xác định phân loại hàng hóa theo Nghị định 15/2020/NĐ-CP về quy định quản lý nhập khẩu hàng hóa.
3.3 Bước 3: Xin giấy phép nhập khẩu (nếu có)
Một số loại hàng hóa cần có giấy phép nhập khẩu trước khi được phép nhập khẩu vào Việt Nam.
Hồ sơ để xin giấy phép nhập khẩu gồm: Hồ sơ đăng ký kinh doanh, đơn đề nghị cấp giấy phép nhập khẩu, hồ sơ về hàng hoá (danh sách hàng hoá, hợp đồng mua bán, chứng thư nguồn gốc xuất xứ).
Cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền tiếp nhận hồ sơ và thẩm định trong thời hạn 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ.
Trong quá trình thẩm định, cơ quan quản lý nhà nước có thể yêu cầu doanh nghiệp bổ sung hồ sơ hoặc giải trình thêm thông tin.
3.4 Bước 4: Chuẩn bị hồ sơ hải quan
Hồ sơ hải quan bao gồm các tờ khai hải quan, hóa đơn thương mại, tờ khai giá trị hàng hóa nhập khẩu, hợp đồng mua bán và giấy tờ tùy thân của người nộp hồ sơ.
Ngoài ra, cơ quan hải quan có thể yêu cầu bạn nộp thêm một số giấy tờ khác để hoàn thành thủ tục nhập khẩu hải quan. Doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ hải quan trực tiếp tại cơ quan hải quan hoặc nộp hồ sơ hải quan điện tử.
3.5 Bước 5: Khai báo hải quan và nộp thuế nhập khẩu
Sau khi hồ sơ hải quan được chấp thuận, doanh nghiệp có thể thực hiện thủ tục thông quan hàng hóa. Doanh nghiệp cần khai báo hải quan và nộp thuế nhập khẩu đúng quy định.
Cán bộ hải quan sẽ kiểm tra hàng hóa và cấp phép cho doanh nghiệp thông quan.
Doanh nghiệp có thể nộp thuế nhập khẩu trực tiếp tại quầy thu ngân của cơ quan hải quan hoặc qua hệ thống ngân hàng. Khi nộp thuế, doanh nghiệp cần xuất trình hóa đơn thuế và các giấy tờ liên quan khác.
3.6 Bước 6: Vận chuyển hàng hóa về Việt Nam
Sau khi hàng hoá được phép thông quan, doanh nghiệp có thể lựa chọn các phương thức vận chuyển hàng hóa như đường biển, đường bộ, đường hàng không,…
4. Nhập khẩu hàng hoá mất bao lâu?
Nhìn chung, thời gian nhập khẩu hàng hóa có thể dao động từ 15 đến 60 ngày, thậm chí lâu hơn tùy vào trường hợp cụ thể. Một số loại hàng hóa đặc biệt như động thực vật, vũ khí, thuốc nổ,… có thể mất nhiều thời gian hơn để xin giấy phép và kiểm tra.
Để rút ngắn thời gian nhập khẩu hàng hóa, bạn nên:
- Lựa chọn nhà cung cấp uy tín, có kinh nghiệm xuất khẩu.
- Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định.
- Sử dụng dịch vụ của đại lý hải quan có kinh nghiệm.
- Theo dõi sát sao quá trình vận chuyển và thông quan hàng hóa.
5. Kết luận
Nhập khẩu là hoạt động thương mại đem đến nhiều tiềm năng, cơ hội. Đây là cánh cửa kết nối bạn với muôn vàn sản phẩm độc đáo, tinh hoa từ khắp nơi trên hành tinh, mang đến cho bạn cơ hội kinh doanh rộng mở.
Tuy nhiên, để quá trình nhập khẩu diễn ra trơn tru, nhanh chóng và theo đúng luật pháp, bạn phải có kiến thức chuyên môn, sự am hiểu thị trường, kỹ năng đàm phán nhạy bén và nắm vững quy trình cũng như các thủ tục thông quan.
Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và tâm huyết, là đơn vị thúc tiến thương mại uy tín, WISE MATCH có thể giúp tư vấn thủ tục và xúc tiến quá trình xuất nhập khẩu một cách hiệu quả nhất, tối ưu nhất, giúp bạn đạt được thành công trong lĩnh vực đầy tiềm năng này.
Liên hệ ngay:
- Wisematch Việt Nam
- Địa chỉ: 375 Nguyễn Thái Bình, Phường 12, Quận Tân Bình, TPHCM , Việt Nam
- Hotline: 035 462 4102
- Email: info@wisematch.vn
- Website: wisematch.vn